چارچوب تحلیل نهادی
Institutional analysis and development framework
خانم الینور اوستروم مطالعات مفصلی را در خصوص عملکرد نهاد ها انجام داد. نتایج تحقیقاتش آنقدر ارزشمند است که توانست جایزه نوبل اقتصادی را از آن خود کند.
یکی از نتایج تحقیقاتش ارایه چارچوبی برای تحلیل نهادها بود. این چارچوب تحت عنوان تحلیل نهادی یا به اختصار IAD شناخته می شود. چارچوب تحلیل نهادی مورد استقبال محققان واقع شده است و پاول سابیته (Paul Sabatier) آن را به عنوان یکی از چارچوب های پرکاربرد در علوم سیاسی معرفی می کند. چارچوب تحلیل نهادی انعطاف پذیری بالایی دارد و از همین جهت علاوه بر علوم سیاسی در علوم اقتصاد، جامعه شناسی و نظریه بازی مورد استفاده قرار می گیرد.
مهم ترین ویژگی چارچوب تحلیل نهادی آماده داشتن مجموعه ای از سوالات است که برای انجام پژوهش در اختیار پژوهشگر قرار می دهد. محقق با پاسخ دادن به سوالات می تواند به آگاهی مناسبی از موضوع پژوهش دست یابد.
مدل تحلیل نهادی برای پژوهش هایی که دارای مطالعه موردی هستند، مناسب است. زیرا در مدل تحلیل نهادی نقش نهاد بر اساس چهار ویژگی مهم بررسی می شود که عبارتند از:
- ویژگی بازیگران
- ویژگی نهاد
- ویژگی کالا یا خدمات عمومی
- ویژگی جامعه مورد بررسی
محقق بر حسب موضوع تحقیق و متغیرهای اصلی که در پژوهش تعریف می کند می تواند به طور خاص یکی از ویژگی های مذکور را برجسته کند. سپس با جزییات زیادی به تحلیل آن بپردازد. اما محقق باید بررسی سایر ویژگی ها را نیز به اندازه مکفی لحاظ کند. این قابلیت ارزشمند چارچوب تحلیل نهادی است که ضمن حفظ کردن جامعیت، آزادی عمل را نیز از محقق نگرفته است.
برای نمونه در رشته سیاستگذری عمومی از این مدل برای پژوهش هایی که در زمینه توسعه اقتصادی، حکمرانی آب، جنگل بانی، حریم آب راه ها و رودخانه، توسعه زیرساخت ها، مسکن سازی، کمک های خارجی، نقش سازمان های غیر انتفاعی و حق مالکیت استفاده شده است.
