معرفی چهارچوب اعتلاف گروه های حامی

 

 

 

 

 

 مقدمه

 

 

چارچوب اعتلاف گروه های حامی یکی از مهم ترین نگرش های به کار گرفته شده در علم سیاستگذاری عمومی است که در دهه ۱۹۹۰ میلادی در آمریکا شکل گرفت. این چهارچوب فکری زمینه را برای تغییر نگاه نسبت به نحوه اتخاذ سیاست ها فراهم کرد. ساده فرض کردن عمل سیاستگذاری که طی آن یک گروه محدودی طی یک روند خطی باعث وضع سیاست های عمومی می شوند، جای خود را به نگاه برگرفته از پیچدگی و دخیل بودن طیف وسیعی از بازیگران سیاسی داده بود. مسایل عمومی که تا پیش از این گمان می شد توسط عده محدودی به نوعی مدیریت می شود، اکنون توسط عده زیادی با اندیشه های مختلف مورد نقد قرار می گیرد.

 

 

 

 

سیاستگذاری موفق

طراحی سیاست های عمومی باید به گونه ای باشد که دربرگیرنده تمامی ابعاد طبیعت انسان باشد. شناخت کامل از دغدغه ها، ترس ها و نگرانی انسان ها به سیاستگذاران کمک می کند تا سیاست ها را بر اساس اهمیت این موارد اولویت بندی کنند. از طرفی سیاستگذاری هایی که با طبیعیت انسان منطبق باشند، واکنش مخاطبان را به صورت حساب شده بر می انگیزند و از همین جهت "واکنش محور" نیز هستند.

نقل قول1

ماهیت جامعه امروزی و مشکلات مربوط به آن به طور چشمگیری تغییر کرده است. عمل توسعه روش های جدید و بهتر برای تولید دانشی که در حل مشکلات عمومی به کار خواهد رفت را نمی توان صرفا علمی یا صرفا عقلانی دانست بلکه ماهیت آن سیاسی است.

تحلیل سیاست را می توان در قالب فرایندهای سیاسی جای داد که نشان دهنده ارزش های متعارضی از بخش های مختلف جامعه هستند. چرا که هر یک از آنها برای پیشرفت جامعه نظر خاصی را تعقیب می کند...

(برگرفته از کتاب سیاست گذاری و تحلیل سیاست های عمومی اثر آقای دکتر قلی پور و آقای دکتر فقیهی ص ۱۹)

پیمانکار سیاسی - پیمانکار سیاستی

یکی از جذابیت های دنیای سیاستگذاری عمومی این است که بدانیم که چرا بعضی از ایده ها در نهایت به ارایه یک سیاست منتهی می شوند. عمل سیاستگذاری امری پیچیده و پویا است و حتی گاهی چرخه های سیاستگذاری در خصوص یک موضوع تمامی ندارد. 

در دهه های گذشته «اصل پیمانکاری» وارد ادبیات آکادمیک علوم سیاسی شد و در حوزه سیاست های عمومی و مدیریت مورد توجه قرار گرفت.برای این اصل از واژه های مختلفی استفاده شده است که مشهور ترین آنها عبارتند از : پیمانکار سیاسی - پیمانکار سازمانی - پیمانکاران عمومی و پیمانکار سیاستی. هدف از مطرح کردن این واژه ها ارایه یک دیدگاه جدید برای درک بهتر پدیده های نوین در دنیای سیاست است.

 

پژوهش های سیاستگذاری عمومی در سال 2018 از نگاه آمار

در ابتدای سال 2018 مطابق مرسوم مجله تخصصی Policy Study Journal آماری را از تنوع مقالات منتشر شده در سال 2018 در زمینه سیاستگذاری عمومی را ارائه کرد که به تفکیک مهم ترین بخش های علمی و حیطه های موضوعی را در مقایسه با سالیان گذشته نشان می دهد :

ابزارهای سیاستگذاری

سیاست هایی که توسط دولت به مرحله تصویب و اجرا می رسند دارای پیش زمینه های متعددی هستند و متناسب با یک هدف اتخاذ می شوند. با توجه به شرایط موجود، دولت تلاش می کند تا مشکلات مهم کشور را به نهادهای متولی کشور گوشزد کند، برتری خود را نسبت به دیگر بازیگران نشان دهد یا تغییری را در رفتار و منش افراد یا گروه های سیاسی ایجاد نماید. برای تحقق این اهداف، دولت از ایزارهایی استفاده می کند که اصطلاحاً به آن ابزارهای سیاستگذاری می گویند.

ابزارهای سیاستگذاری به مجموعه ای روش ها و فنونی گفته می شوند که دولت ها به وسیله آن ها تلاش می کنند به اهداف مورد نظر دست یابند.

منظور دولت از استفاده از این ابزارها ایجاد نوعی تغییر در رفتار دیگران است تا آنها را مجبور به انجام کاری کند که به خودی خود انجام نمی دادند. از طرفی ابزارهای سیاستگذاری که امروزه در اختیار دولت ها قرار گرفته اند، به خوبی نشان می دهند که دولت های امروزی تا چه اندازه به لحاظ توانایی و گسترده بودن نسبت به دولت های دهه های گذشته تغییر یافته اند.

 

همچمنین برای اندازه گیری یا بررسی میزان کارایی ابزارهای سیاستگذاری می بایست آنها را بر اساس ماهیتشان تقسیم بندی کرد که از جمله می توان به چنین تقسیم بندی اشاره کرد:

 

1. 1. تغییر در میزان هزینه های بخش عمومی
2. 2. تعیین کردن جریمه های اقتصادی
3. 3. ایجاد انگیزه و حمایت از طرح های هدفمند.
4. 4. استفاده ازاختیارات قانونی برای کنترل کردن رفتارها
5. 5. مشارکت داوطلبانه برای ایجاد همکاری بیشتر بین نهاد ها
6. 6. محدود کردن آزادی عمل بخش کوچکتری از جامعه به نفع بخش بزرگتر
7. 7. اعمال مجازات های مدنی
8. 8. جهت دهی به نظام آموزشی برای نشان دادن خطرات ناشی از معضلات اجتماعی
9. 9. فراهم کردن خدمات و منابع لازم برای اصلاح رفتار گروه ها
10. 10. فراهم کردن خدمات و منابع لازم برای برخورد ضربتی و شدید با رفتارهای متخاطی
11. 11. ایجاد سازمان ها و نهادهایی برای تغییر نگرش عموم جامعه یا رسانه ها نسبت به رفتار دولت
12. 12. حمایت مالی و معنوی از فعالیت قشر دانشگاهی برای توسعه جامعه
13. 13.ایجاد بازارهای موازی برای ارائه خدمات به صورت غیر مستقیم و افزایش کمی و کیفی خدمات

البته باید به این نکته هم اذعان داشت که دسته بندی فوق دارای مرز بندی مشخص نیست، بلکه در مواردی حدود بین آنها واضح نیست و حتی برای یک گروه می توان عناصری از دیگر گروه ها را مشاهده کرد.

ویژگی بنیادین دانش سیاستگذاری عمومی

پنج ویژگی بنیادین دانش سیاستگذاری عمومی عبارت است از:

1. - سیاست ها همواره بر اساس اقدامات عملی اتخاذ می شوند، بنابراین صرفاً جنبه نظری ندارند.
2. - سیاست ها هدف محور هستند.
3. - سیاستگذاری آن چیزی است که دولت انجام می دهد، نه آنکه تنها درباره اش صحبت می کند.
4. - سیاستگذاری بر مبنای قانون انجام می شود و نیاز به اقتدار دارد، بنابراین این اقدام باید توسط دولت صورت پذیرد.
5. - سیاست های اتخاذ شده نتیجه یک فرایند سیاسی هستند.

چهارچوب نظری سیاست (Policy framework)

چارچوب نظری سیاست یک سندی است که طی آن دستورالعمل ها و اهدافی مشخص می شوند که برای مذاکره و تصمیم گیری در حوزه سیاستگذاری مورد استفاده قرار می گیرد. همچنین چارچوب نظری سیاست می تواند جزییات بیشتری را در خصوص دیگر سیاست های اتخاذ شده ارائه دهد. دولت ها، نهاد ها و شرکت ها از این سند برای اطلاع رسانی و آموزش پرسنل خود استفاده می کنند تا آنها بدانند برای ارائه یک سیاست جدید:

- از چه کسانی می بایست مجوز بگیرند.

 - چه قوانین و شرایطی را باید مراعات کنند.

- چگونه آن را معرفی و به مرحله اجرا درآورند.

-  در چه سطحی طراحی شوند و کدام اهدف بلند مدت را دنبال کنند.

یک گروه حامی (An advocacy group) از چارچوب نظری سیاست برای پیشنهاد دادن ایده های خود استفاده می کند اما در طی سند جزییات زیادی را مطرح نمی کند تا سیاستگذاران ضمن موافقت با این ایده ها فضای کافی برای تصمیم گیری داشته باشند و بتوانند سند را مطابق شرایط وفق دهند.

زمانی که دولت ها در سطوح بین المللی با هم به مذاکره می پردازند از چارچوب نظری برای رسیدن به یک توافق اولیه کلیه و مشخص کردن زمینه گفتگوهای بعدی نیز استفاده می کنند، تا بتوانند جزییات بحث را با احزاب و گروه های داخلی خودشان بررسی کنند.

آشنایی با علم سیاستگذاری عموی (Public Policy Intro)

 

مطالعه سیاست های عمومی و تأسیس رشته سیاستگذاری

چرا رشته سیاستگذاری عمومی شکل گرفت؟

 

در سال های اخیر مطالعه سیاست و سیاستگذاری تبدیل به یکی از گرایش های جذاب و پر طرفدار علوم سیاسی شده است. به طوری که برجسته ترین دانشگاه دنیا (هاوارد)  دوره های دکتری سیاستگذاری عمومی را ارائه می کند. محبوبیت این رشته در آمریکا و کشورهای پیشرفته باعث شد تا دروس جدیدی به رشته سیاستگذاری اضافه شود. همزمان موسسات تحقیقاتی جدید و مجله های پژوهشی با محور قرار دادن دانش سیاستگذاری عمومی کار خود را با جدیت شروع کردند.

 

هدف از مطالعه سیاست های عمومی فهمیدن این است که دولتمردان در عمل چکار می کنند؟ بر خلاف سنت های جا افتاده در علوم سیاسی که به آنالیز حرف های سیاستگذاران، شعارهای انتخاباتی و استراتژی های انتخاباتی سیاستمداران توجه داشت، در این گرایش عمده توجه به زمان بین فواصل انتخاباتی است، یعنی اقدامات عملی دولتمردان برای حل مشکلات شهروندان!